Khai thác bauxite, sản xuất alumin tại Tây Nguyên: Đặt nền móng cho ngành công nghiệp nhôm và tạo giá trị gia tăng mới cho nền kinh tế đất nước

Sau khi cùng Đoàn công tác của Bộ Công Thương đi kiểm tra thực địa tại 2 dự án khai thác bô xít, sản xuất Alumin Nhân Cơ và Tân Rai - 2 dự án thí điểm, có ý nghĩa quan trọng nhằm xây dựng ngành công nghiệp nhôm ở nước ta, Tổng Giám đốc Tập đoàn Đặng Thanh Hải đã báo cáo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải và Đoàn công tác của Bộ về quy trình vận hành, sản xuất alumin, quy trình xả thải tại hồ bùn đỏ của 2 dự án.

Dự  án Alumin Nhân Cơ được Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam đầu tư xây dựng từ tháng 6/2007 với công suất 650.000 tấn alumin/năm.

Nhà máy đi vào hoạt động vào tháng 11/2016, sau 6 tháng, sản phẩm sản xuất ra đã bán có lãi và đạt đến 90% công suất thiết kế, tạo động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Đắk Nông.

Đối với Dự án Alumin Tân Rai, 6 tháng đầu năm 2017, sản lượng alumin quy đổi sản xuất đạt 325.900 tấn tương đương 51% kế hoạch năm. Doanh thu đạt 2.086 tỷ đồng. Dự kiến năm 2017, dự án đạt 630.000 tấn alumin quy đổi, tương đương 100% công suất.

Đặc biệt, sau 3 năm đi vào hoạt động, dự án đã bắt đầu có lãi, cắt lỗ trước 1 năm so với kế hoạch (tương đương khoảng 1.200 tỷ đồng/năm); góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động địa phương rất rõ nét. Chất lượng quặng nguyên khai, quặng tinh và alumin đã đạt và vượt theo thiết kế và tiêu thụ tốt trên thị trường. Hiện sản phẩm alumin/hydrat đã được bán đến các thị trường Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Thái Lan, dự kiến trong thời gian tới sẽ mở rộng sang các khu vực tại thị trường Trung Đông, Malaysia.

Tập đoàn đã thực hiện tốt nhất trách nhiệm đối với địa phương, đồng thời đảm bảo môi trường. Trong quá trình khai thác, đã tuân thủ thiết kế được phê duyệt, hoạt động theo hình thức cuốn chiếu, hoàn thổ từng phần, khai thác đến đâu hoàn thổ đến đó. Sau 3 năm đi vào vận hành, dự án đã trồng cây hoàn thổ được 56,3/111,5 ha đất. Bên cạnh đó, để triển khai thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường vùng dự án, thời gian qua, Tập đoàn đã tăng tần suất, số lượng vị trí quan trắc môi trường xung quanh.

Ông Trần Xuân Hải - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông và ông Trần Ngọc Liêm - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng đánh giá cao việc đóng góp của Dự án đối với việc phát triển kinh tế, an sinh xã hội của địa phương. Tập đoàn TKV cũng được Lãnh đạo các địa phương đánh giá phối hợp tốt với chính quyền sở  tại trong công tác giải phóng mặt bằng, bảo đảm an ninh, an toàn trật tự trên địa bàn... Hiệu quả tổng hợp bước đầu của 2 dự án đã tác động lan tỏa đến phát triển kết cấu hạ tầng và góp phần tích cực trong phát triển kinh tế, an sinh xã hội của hai tỉnh Đắk Nông và Lâm Đồng. Khi đi vào hoạt động ổn định sẽ giải quyết được nhiều việc làm cho lao động tại địa phương.

Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải đánh giá cao nỗ lực cố gắng của cán bộ, nhân viên tại 2 dự án đồng thời lưu ý cần đóng góp cho ngân sách địa phương tuy nhiên cũng cần phải cân đối ngân sách đóng về Trung ương.

Kiểm tra công tác xử lý môi trường của 2 dự án, Thứ trưởng lưu ý đây là 2 dự án chưa có được sự nhìn nhận đúng đắn của một bộ phận người dân và công chúng, vì vậy trong quá trình khai thác cần tuân thủ đúng theo thiết kế được duyệt, khai thác đảm bảo môi trường.

Về sự cố phát tán Alumin tại nhà máy Alumin Nhân Cơ Đắk Nông ra ngoài Nhà máy ngày 27/6 được xác định nguyên nhân là do khu vực chứa sản phẩm alumin xả đáy chưa được che chắn kín. Trong quá trình xả đáy vừa qua có sự xuất hiện gió lớn nên bột alumin phát tán ra bên ngoài. Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, đây là dự án lớn và đang trong quá trình vận hành thử nên các sự cố không mong muốn có thể xảy ra, song các vấn đề phát sinh cần phải được kịp thời khắc phục và chấn chỉnh. Đến nay nhà máy Alumin Nhân Cơ Đắk Nông đã triển khai kịp thời các biện pháp khắc phục như xây tường kín che tránh gió và có lợp mái tôn, nhằm đảm bảo sự việc trên không tái diễn, như vậy cũng tránh được sự lãng phí khi để sản phẩm bị gió thổi bay ra ngoài.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định, 2 dự án alumin sau khi đi vào hoạt động, hiện nay đều có hiệu quả . Vì vậy cần quan tâm chú trọng làm chủ công nghệ và công tác tuyên truyền, để tránh thông tin trái chiều làm ảnh hưởng đến sự phát triển của 2 dự án này.